PERSÓNU
VERND
Alþingi
Allsherjar- og menntamálanefnd
Austurstræti 8-10
150 Reykjavík
Reykjavík, 22. apríl 2024
Tilvísun: 2024040584/GRB
Efni: Umsögn um frumvarp til laga um breytingu á persónuverndarlögum
Persónuvernd vísar til beiðni allsherjar- og menntamálanefndar Alþingis frá 26. mars 2024 um umsögn
um frumvarp til laga um persónuvernd og vinnslu persónuupplýsinga (fjárhagsupplýsingar um
einstaklinga) (þskj. 139, 139. mál á 154. löggjafarþingi.). Frumvarpið var fyrst lagt fram á 151.
löggjafarþingi og Persónuvernd veitti umsögn um frumvarpið með bréfi, dags. 7. apríl 2021.
Frumvarpið var svo aftur lagt fram óbreytt á 152. löggjafarþingi en hlaut ekki afgreiðslu. Persónuvemd
veitti umsögn um það frumvarp með bréfi, dags. 23. mars 2022, þar sem fyrri umsögn stofnunarinnar
var ítrekuð. Loks var frumvarpiö lagt fram efnislega óbreytt að mestu á 153. löggjafarþingi og veitti
Persónuvernd umsögn um það frumvarp með bréfi, dags. 12. apríl 2023, þar sem fyrri umsagnar
stofnunarinnar voru ítrekaðar.
Með vísan til þess að fmmvarp það sem nú er óskað umsagnar um er óbreytt ítrekar Persónuvernd
fyrri umsagnir sínar og fylgja þær hjálagt bréfi þessu.
Veröi frekari umsagnar óskað um einstök atriði verður hún fúslega veitt.
F.h. Persónuverndar,
-yða Ragnheiður Bergsþóttir
Hjálagt:
Umsögn Persónuverndar, dags. 7. apríl 2021
Umsögn Persónuverndar, dags. 23. mars 2022
Umsögn Persónuverndar, dags. 12. apríl 2023
Persónuvernd • Rauðarárstíg 10 • 105 Reykjavík • IS (+354) 510 9600 • postur@personuvernd.is
mailto:postur@personuvernd.is
PERSÓNU
VERND
Alþingi
/Mlsherjar- og tnenntamálanefnd
150 REYKJAVÍK
Reykjavík, 7. apríl 2021
l'ilvísun: 2021030703/ÞS
Efni: ITmsögn um frumvarp til laga um bteytingu á persónuvemdarlögum og fleiri lögum
Persónuvemd vísar til beiðni allsherjar- og menntamálanefndar Alþingis frá 18. mars 2021 um umsögn
utn frumvarp til laga um breyúiigu á lögum nr. 90/2018 utn persónuvemd og vinnslu
persónuupplýsinga, lögum nr. 33/2013 um neytendalán og lögum nr. 117/2016 um fasteignalán til
neytcnda (þskj. 923, 554. mál á 151. löggjatarþingi). Cíerðar eru cftirfarandi athugasemdir við
frumvarpið.
/.
11 m 1. tf. frnmvarpsins
I 1. gr. frutnvarpsins er lögð til breyting á 15. gr. laganna þar sem nú er mælt fyrir um að leyfi
Persónuvemdar þurfi til vinnslu upplýsinga scm varöa fjárhagsmálefni og lánstraust einstaklinga, þ.m.t.
vanskilaskráningar og gerðar lánshæfismats, í því skvni að miðla þeim til annarra. Nánar tiltekið er sú
breyting lögð til að í stað þessarar leyfisskyldu verði kveðið á um bann við slíkri vinnslu. I umræddu
ákvæði, eins og það er nú úr garði gert, er á því byggt að vinnslan sé nauðsynleg til að draga úr áhættu
við veitingu fjárhagslegrar fyrirgreiðslu cn jafnframt að hcnni þurfi að sctja mörk í Ijósi
einkaEfshagsmuna einstaklinga. Leyfisskyldan, scm ákva-ðið maiir fyrir um, þjónarþví markmiði
Ljóst er að löggjafinn getur hreyft við framangreindu hagsmunatnad innan ramma stjórnarskrár og
mannréttindaskuldbindinga, svo og skuldbindinga samkvæmt EES-samningnum. Vísast í því sambandi
til grunnreglunnar um friðhelgi einkalífs samkvæmt 71. gr. stjórnarskrárinnar og 8. gr.
tnannréttindasáttmála Evrópu, almennu persónuverndarreglugerðarinnar (ESB) 2016/679, svo og. 9.
gr. tilskipunar 2008/48/ESB um lánssamninga fyrir nevtendur og 21. gr. tilskipunar 2014/17/ESB um
lánssamninga fyrir neytendur í tengslum við íbúðarhúsnæði. Síðastnefndu tvö ákvæðin gera ráð fyrir
að lánveitendum skuli tryggður aðgangur að gagnagrunnum til að meta lánshæfi. Samkvæmt 28. lið
formála tilskipunar 2008/48/ESB og 60. lið formála tilskipunar 2014/17/ESB getur hér vcnð um að
ræða gagnagrunna á vegum opinberra aðila og einkaaðila og kcmur þar auk þess fram að aðgangur að
þeim á að tryggja jafna samkeppni milli lánveitenda. Jafnframt er hins vegar vísað til þess í 9. gr.
fyrrnefndu tilskipunaritjnar og meðal annars 59., 61. og 62. liö formála 21. gr. þeirrar síðarnefndu að
fara verði að persónuverndarlöggjöf í tengslum við umrædda gagnagrunna.
Persónuvernd • Rauóarárstíg 10 • 105 Reykjavík • IS (+354) 510 9600 • postur(a personuvernd is •
I 'm 2. o^ 3. t>r. fmmrarpsins
Auk fyrrgreindrar tillógu að breytíngu á 15. gr. laga nr. 90/2018 er í 2. og 3. gr. frumvarpsins lagt til að
samkvæmt 1. mgr. 10. gr. laga nr. 33/2013 og 7. mgr. 22. gr. laga nr. 117/2016 veröi óheimilt að líta til
upplýsinga um vanskil ncvtenda vegna tiltekinnar kröfu sé búið að afskrá hana af vanskilaskrá. I þessu
sambandi skal bent á aö veröi 1. gr. frumvarpsins samþykkt verður miðlun upplýsinga úr slíkum skrám
óheimil og ætti þá ekki að gerast þórf á samþykkt 2. og 3. gr. frumvarpsins til að ná fram markmiðum
þess. Verði 1. gr. hins vegar ekki samþykkt er Ijóst 2. og 3. gr. hafa sjálfstætt gildi og reynir þar á
sambærilegt hagsmunamat og fyrr greinir, þ.e. hvorir hagsmunirnir eigi að vega þyngra,
cinkalífshagsmunir cða hagsmunir af öryggi í viðskiptum, og hvort, hvcrnig og hvcrsu lcngi cigi að
mega vinna með upplýsingar eins og hér um ræðir við mat á lánshæft. Skal tekið fram í því sambandi
að Persónuvernd hefur nú álitacfni hvað það snertir til athugunar í tengslum við gcrð staðlaðra skilmála
í starfsleyfum til fjárhagsupplýsingastofa.
Að öðru leyti en að framan greinir gerir Persónuvemd ekki athugasemdir við frumvarpið, cn tekið skal
fram að verði frekari umsagnar óskað verður hún fúslega veitt.
F.h. Pcrsónuvcrndar,
PERSÓNU
VERND
Alþingi
Allsherjar- og menntamálanefnd
Rcykjavík, 23. mars 2( >22
l’ilvisun: 2O22O3O549/GIÁ
Efhi: Umsögn um frumvarp til laga um breytingu á persónuvemdarlögum og fleiri lögum
Persónuvernd vísar til beiðni allsherjar- og mcnntamálanefndar Alþingis frá 11. mars 2( )21 um umsögn
um frumvarp til laga um breytingu á lögum nr. 90/2018 um persónuvcmd og vinnslu
persónuupplýsinga, lögum nr. 33/2013 um neytendalán og lögum nr. 117/2016 um fasteignalán til
neytenda (þskj. 60, 60. mál á 152. löggjafarþingi). Frumvarpið var lagt fyrir óbreytt á 151. löggjafarþingi
cn hlaut ekki afgreiðslu. l’ersónuvcmd veitti umsögn um paö frumvarp mcö bréti, dags. 7. apríl 2021,
og er sú umsögn ítrekuð.
/.
Uw 1. gr. fnwmirpsins
I 1. gr. frumvarpsins er lögó dl brcyting á 15. gr. laga nr. 90/2018 þar sem nú cr mælt fyrir um að leyfi
Persónuverndar þurfi til vinnslu upplýsinga sem varða fjárhagsmálefni og lánstraust einstaklinga, þ.m.t.
vanskilaskráningar og gerðar lánshæfismats, í því skyni að miðla þeim til annarra. Nánar dltekið er sú
breyting lögð til að í stað þessarar leyhsskyldu verði kvcöið á um bann við slíkri vinnslu. I umræddu
ákvæði, eins og það er nú úr garði gert, cr á því byggt að vinnslan sé nauðsynleg til að draga úr áhættu
við veitingu fjárhagslegrar fýrirgreiðslu cn jafnframt að henni þurfi. að setja mörk í Ijósi
einkalífshagsmuna einstaklinga I-eyfisskyldan, sem ákvæðið mælir fyrir um, þjónar því markmiði.
Kjóst er að löggjafinn getur hrcyft við framangrcindu hagsmunamati innan ramma stjórnarskrár og
mannréttindaskuldbindinga, svo og skuldbindinga samkvæmt EF.S-samningnum. Vísast í því sambandi
til grunnreglunnar um ftiðhelgi einkalífs samkvæmt 71. gr. stjómarskrárinnar og 8. gr.
mannréttindasáttmála Evrópu, almennu pcrsónuvcmdarreglugerðarinnar (ESB) 2016/679, svo og. 9.
gr. tilskipunar 2008/48/ESB um lánssamninga fyrir neytendur og 21. gr. tilskipunar 2014/17/ESB um
lánssamninga fyrir ncytcndur í tcngslum við íbúðarhúsnæði. Síðastnefndu tvö ákvæðin gera ráð fyrir
að lánveitendum skuli tryggður aðgangur að gagnagrunnum til að meta lánshæfi. Samkvæmt 28. lið
formála tilskipunar 2008/48/ESB og 60. lið formála tilskiptinar 2014/17/ESB getur hér vcrið um að
ræða gagnagrunna á vegum opinberra aðila og einkaaðila og kcmur þar auk þess fram að aðgangur að
þeim á að tty’ggja jafna samkeppni milli lánvcitenda. Jafnframt cr hins vcgar \ isað til þess i 9. gr.
fyrmefndu tilskipunarinnar og meðal annars 59., 61. og 62. lið fonnála 21. gr. þeirrar síðamcfndu að
fara verði að persónuverndarlöggjöf í tengslum við umrædda gagnagrunna.
Persónuvcrnd • Rauðarárstíg 1(1 ■ 105 Rcvkjavík • IS (+354) 510 9600 ■ postur(tí personuvernd.is
I'w2. o° 1.%r.Jntmvarf>sins
Auk fyrrgreindrar tillógu að breytingu á 15. gr. laga nr. 90/2018 er í 2. og 3. gr. frumvarpsins lagt til að
samkvæmt 1. mgr. 10. gr. laga nr. 33/2013 og 7. mgr. 22. gr. laga nr. 117/2016 verði óheimilt að líta til
upplýsinga um vanskil neytenda vegna tiltekinnar kröfu sé búið að afskrá hana af vanskilaskrá. 1 þessu
sambandi skal bent á að verði 1. gr. frumvatpsins samþykkt verður tniðlun upplýsinga úr slíkum skrám
óheitnil og ætti þá ekki að gerast þörf á samþvkkt 2. og 3. gr. frumvarpsins til að ná fram markmiðum
þess. Verði 1. gr. lúns vegar ekki samþykkt er Ijóst 2. og 3. gr. hafa sjálfstætt gildi og reynir þar á
sambærilcgt hagsmunamat og fyrr greinir, þ.c. hvorir hagsmunirnir eigi að vega þyngra,
einkalífshagsmunir eða hagsmunir af öryggi í viðskiptum, og hvort, hvemig og hversu lengi eigi að
mega vinna með upplýsingar eins og hér um ræðir við mat á lánshæú.
Að öðru lcyti en að framan grcinir gerir Persónuvemd ekki athugasemdir xáð frumvarpið, en tekið skal
fram að verði frekari umsagnar óskað vcrður hún fúslcga vcitt.
F.h. Persónuvemdar,
PERSÓNU
VERND
Alþingi
Alisherjar- og menntamálancfnd
Rcykjavík, 12. apríl 2023
Tilvísun: 2023030649/IAH
Efni: Umsögn um frumvatp til laga um breytingu á persónuverndarlögum
Persónuvernd vísar til beiðni allsherjar- og menntamálanefndar Alþingis frá 30. mars 2023 um umsögn
um frumvarp til laga um persónuvernd og vinnslu persónuupplýsinga (fjárhagsupplýsingar um
einstaklinga) (þskj. 103, 103. mál á 153. löggjafarþingi.). Frumvarpið var fyrst lagt fram á 151.
löggjafarþingi og Persónuvernd veitti umsögn um frumvarpið með bréfi, dags. 7. apríl 2021.
Frumvarpið var svo aftur lagt fram óbreytt á 152. löggjafarþingi en hlaut ekki afgreiðslu. Persónuvemd
veitti umsögn um það frumvarp með bréfi, dags. 23. mars 2022, þar sem fyrri umsögn stofnunarinnar
var ítrekuð.
Með vísan til þess að frumvarp það sem nú er óskað umsagnar um er efnislega óbreytt að mestu ítrekar
Persónuvernd fyrri umsagnir sínar og fylgja þær hjálagt bréfi þessu.
Verði frekari umsagnar óskað um einstök atriði verður hún fúslega veitt.
Hjálagt:
Umsögn Persónuverndar, dags. 7. apríl 2021
Utnsögn Persónuverndar, dags. 23. mars 2022
Persónuvemd • Rauðarárstíg 10 • 105 Reykjavík • IS (+354) 510 9600 • postur^.pcrsonuvernd.is