S A M K E P P N I S E F T I R L I T I Ð
Efnahags- og viðskiptanefnd Alþingis,
Skrifstofa nefndarsviðs Alþingis
Austurstræti 8-10
150 Reykjavík
Reykjavík, 22. maí 2020
Tilv .: 2005015
Efni: Umsögn Samkeppniseftirlitsins við frumvarp um stuðning úr ríkissjóði
vegna greiðslu hluta launakostnaðar á uppsagnarfresti - 811. mál.
Samkeppniseftirlitið vísar til tölvupósts frá efnahags- og viðskiptanefnd, dags. 18. maí sl.,
þar sem óskað var umsagnar um frumvarp til laga um stuðning úr ríkissjóði vegna greiðslu
hluta launakostnaðar á uppsagnarfresti. Rétt er í upphafi að taka fram að með umsögninni
er Samkeppmseftirlitið að leysa af hendi það lögbundna verkefni sitt að „benda
stjórnvöldum á leiðir til að gera samkeppni virkari', sbr. c-lið 1. mgr. 8. gr. samkeppnislaga
nr. 44/2005.
Af þessu tilefni vill Samkeppniseftirlitið árétta mikilvægi þess að hugað sé að
samkeppnilegum áhrifum þeirra nauðsynlegu aðgerða sem stjórnvöld eru að ráðast í til
þess að styðja við íslenskt atvinnulíf vegna efnahagserfiðleika af völdum COVID-19. Meðal
annars þarf að gæta að því að notkun ríkisfjármuna til að aðstoða fyrirtæki getur, ef illa
tekst til, verið til þess fallin að raska og hafa skaðleg áhrif á samkeppni ef ráðstöfunin
ívilnar einu fyrirtæki eða fleirum umfram önnur.
Finna má athugasemdir af þessu toga í umsögn Airport Associates við umrætt frumvarp.
Þar eru færð fyrir því rök að forsendur sem lagðar eru til grundvallar við stuðning úr
ríkissjóði geri það að verkum að aðstoðin standi fyrirtækinu ekki til boða með sama hætti
og helsta keppinautnum.
Tekið skal fram að Samkeppniseftirlitið hefur ekki haft ráðrúm til að taka framangreinda
umsögn til frekari skoðunar. Hins vegar liggur fyrir að samkeppni í flugafgreiðsluþjónustu
á Keflavíkurflugvelli hefur verulega þýðingu fyrir uppbyggingu ferðaþjónustu á Íslandi. Ríki
ekki samkeppni á þessu sviði er t.d. hætta á því að ný eða erlend flugfélög ákveði að keppa
ekki á flugleiðum til og frá Íslandi.
Í dag veita tveir aðilar þessa þjónustu á flugvellinum, Airport Associates og Icelandair. Í
nýlegri ákvörðun Samkeppniseftirlitsins nr. 20/2020 er m.a. fjallað um
flugafgreiðsluþjónustu á Keflavíkurflugvelli og kemur þar fram að hlutdeild Airport
Associates sé um 30-35% og hafi minnkað tölvuert í kjölfar gjaldþrots WOW air, en
hlutdeild Icelandair sé um 65-70%.
Samkeppniseftirlitið vekur athygli á framangreindu og er reiðubúið að liðsinna nefndinni
frekar eftir því sem hún óskar.
Virðingarfyllst,
Samkeppniseftirlitið
2