Hér komi titill
M Alþýðusamband íslands
Nefndasvið Alþingis
við Austurvöll
150 REYKJAVÍK
Reykjavík, 22.05.2020
Tilvísun: 202005-0011
Efni: Frumvarp til laga um heimild til að stofna opinbert hlutafélag um
uppbyggingu samgönguinnviða á höfuðborgarsvæðinu.
Óskað hefur verið eftir umsögn Alþýðusambands Íslands um frumvarp til laga um
heimild til að stofna opinbert hlutafélag um uppbyggingu samgönguinnviða á
höfuðborgarsvæðinu. Frumvarpið felur í sér heimild til stofnunar opinbers
hlutafélags um uppbyggingu samgönguinnviða á höfuðborgarsvæðinu. Félaginu
er m.a. ætlað að halda utan um uppbyggingu samgönguinnviða, innheimtu
flýtigjalda og þróun Keldnalands sem félaginu er lagt til. Áætlað er að félagið
komi til með að starfa a.m.k. fram til ársins 2033.
Athygli vekur að sú leið er valin að setja á laggirnar opinbert hlutafélag sem hafi
umsjón með ólíkum verkefnum, það er uppbyggingu innviða, þróun Keldnalands
og svo mögulegri innheimtu flýtigjalda. ASÍ telur skorta rökstuðning fyrir því að
stofna opinbert hlutafélag utan um þessi verkefni. Ekki kemur fram hvernig
samspili við Vegagerðina á að vera háttað eða hvers vegna verkefnið er ekki
fjármagnað með beinum framlögum hins opinbera fremur en með tilfærslu eigna
og þróun eignarlands.
Alþýðusambandið telur afar mikilvægt að ráðist sé í fjárfestingar á innviðum á
næstu árum. Þessi afstaða birtist skýrt í nýútgefinni stefnu ASÍ, Réttu leiðinni, um
uppbyggingu Íslands til framtíðar1. Ljóst er að núverandi aðstæður í
efnahagsmálum kalla á að hið opinbera stígi kröftuglega fram, bregðist við
fordæmalausum samdrætti í kjölfar útbreiðslu Covid-19 og stuðli að fullri atvinnu.
Fjárfesting í samgönguinnviðum er einnig nauðsynleg til að ýta undir breyttar
samgönguvenjur og draga úr losun koltvíoxíðs og þannig sporna gegn
loftslagsbreytingum.
Veruleg uppsöfnuð fjárfestingaþörf var þegar til staðar áður en núverandi
efnahagskrísa hófst og skýrist hún af því að opinber fjárfesting hefur um árabil
ekki haldið í við mannfjölgun eða breytingar samfélags, atvinnulífs og umhverfis.
1 Sjá nánar https://www.asi.is/um-asi/hlutverk-og-saga/stefna/retta-leidin/
A L Þ Ý Ð U S A M B A N D Í S L A N D S • S Æ T Ú N I 1 • 1 0 5 R E Y K J A V Í K • S Í M I : 5 3 5 5 6 0 0 • F A X : 5 3 5 5 6 0 1 • A S I @ A S I . I S • W W W . A S I . I S
https://www.asi.is/um-asi/hlutverk-og-saga/stefna/retta-leidin/
mailto:ASI@ASI.IS
http://WWW.ASI.IS
A f þeim sökum telur ASÍ fullt tilefni til að gagnrýna að nauðsynlegar fjárfestingar
í innviðum séu háðar og tengdar sölu á eignum ríkisins (þróun Keldnalands og
einnig vísað til sölu Íslandsbanka) og innheimtu flýtigjalda. ASÍ telur að
nauðsynleg fjárfesting í innviðum og viðhald á innviðum eigi ekki að vera
fjármögnuð með sölu eigna hins opinbera, heldur sé hún hluti af eðlilegum rekstri
samfélagsins.
Við núverandi efnahagsaðstæður hefur ríkið getu til að styðja við aukna
fjárfestingu án þess að þær séu háðar sölu eigna eða að byrðum sé velt á almenning
í formi veggjalda. Ríkið hefur jafnframt mun skilvirkari leiðir til að fjármagna
slíkar framkvæmdir til framtíðar, t.d. í gegnum réttlátt skattkerfi þar sem
byrðunum er síður velt á hina tekjulægri.
Fh. Alþýðusambands Íslands
Róbert Farestveit
Hagfræðingurs
A L Þ Ý Ð U S A M B A N D Í S L A N D S • S Æ T Ú N I 1 • 1 0 5 R E Y K J A V l ' K • S Í M l : 5 3 5 5 6 0 0 • F A X : 5 3 5 5 6 0 1 • A S I @ A S I . I S • W W W . A S I . I S
2
mailto:ASI@ASI.IS
http://WWW.ASI.IS