Barnaheill
Nefndasvið Alþingis
Utanríkismálanefnd
Austurstræti 8-10
150 Reykjavík
Reykjavík 13. janúar 2020
Meðfylgjandi er umsögn Barnaheilla - Save the Children á Íslandi um tillögu til
þingsályktunar um undirritun og fullgildingu þriðju valfrjálsu bókunarinnar við
barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna (Þingskjal 73 — 73. mál, 150. löggjþ.)
Virðingarfyllst,
f.h. Barnaheilla - Save the Children á Íslandi
Erna Reynisdóttir,
framkvæmdastjóri
Barnaheill - Save the Children á Íslandi - Fákafeni 9, 108 Reykjavík
s. 553 5900 - barnaheill@barnaheill.is - www.barnaheill.is
mailto:barnaheill@barnaheill.is
http://www.barnaheill.is
Barnaheill
Umsögn Barnaheilla - Save the Children á Íslandi um tillögu til þingsályktunar um
undirritun og fullgildingu þriðju valfrjálsu bókunarinnar við barnasáttmála Sameinuðu
þjóðanna
Barnaheill - Save the Children á Íslandi hafa fengið til umsagnar ofangreinda
þingsályktunartillögu og þakka fyrir það.
Barnaheill styðja tillöguna heilshugar og hvetja til þess að hún verði samþykkt á
yfirstandandi þingi.
Börn eru einstaklingar með sjálfstæð mannréttindi eins og fram kemur í
Barnasáttmálanum og því eðlilegt og sjálfsagt að þau hafi aðgang að kvörtunarleið til
barnaréttarnefndarinnar þar sem sérhæfing og þekking á mannréttindum barna hefur
safnast saman frá því hún hóf störf.
Stella Hallsdóttir lögfræðingur rannsakaði í meistararitgerð sinni árið 2017-2018 hvort
mannréttindi barna yrðu betur tryggð með fullgildingu íslenska ríkisins á bókuninni. Helstu
niðurstöður hennar voru þær að fullgilding bókunarinnar hér á landi yrði mikil réttarbót
fyrir mannréttindi barna. Mikilvægt væri að börn gætu leitað til alþjóðlegs eftirlitsaðila til
að fá úr því skorið hvort íslenska ríkið uppfyllti skyldur sínar samkvæmt
Barnasáttmálanum. Fullgilding bókunarinnar myndi fela í sér aukið aðhald fyrir íslenska
ríkið til að virða réttindi barna samkvæmt Barnasáttmálanum. Einnig myndi fullgilding
bókunarinnar leiða til könnunar á stöðu barna innan réttarkerfisins og aðgangs þeirra að
kæruleiðum innanlands. Slíkt væri til þess fallið að varpa ljósi á veikleika íslenska kerfisins í
málefnum barna þannig að hægt væri að ráða bót á þeim og styrkja stöðu barna innan
samfélagsins.
Barnaheill taka undir þessar niðurstöður Stellu og bæta því við að fullgilding bókunarinnar
væri í eðlilegu samhengi við þá staðreynd að á Íslandi hefur Barnasáttmálinn verið
innleiddur í lög sem undirstrikar það vægi sem íslenska ríkið hefur veitt mannréttindum
barna á Íslandi. Fullgilding þriðju valfrjálsu bókunarinnar hlýtur því að vera á stefnuskránni
og því sjálfsagt að setja það í forgang að fullgilda bókunina.
Barnaheill styðja sérstaklega þann þátt þingsályktunartillögunnar sem ræðir um að
mikilvægt sé að hefja án tafar undirbúning við innleiðingu bókunarinnar og ennfremur er
mikilvægt að tryggja að börn njóti aðstoðar við að leita til barnaréttarnefndarinnar, svo
sem af stofnun eins og umboðsmanni barna. Með innleiðingunni yrði að fylgja fjármagn til
að raungera möguleika barna á að leita til nefndarinnar; til fræðslu um mannréttindi barna
Barnaheill - Save the Children á Íslandi - Fákafeni 9, 108 Reykjavík
s. 553 5900 - barnaheill@barnaheill.is - www.barnaheill.is
2
mailto:barnaheill@barnaheill.is
http://www.barnaheill.is
Barnaheill
og um möguleikann til að kvarta til nefndarinnar, sem og til ábyrgðaraðila um aðstoð til
barna og við kynningu á kvörtunarleiðinni.
Barnaheill fagna því að málið sé komið á dagskrá og hvetja eindregið til þess að málið
hljóti afgreiðslu þings sem fyrst.
Barnaheill - Save the Children á Íslandi - Fákafeni 9, 108 Reykjavík
s. 553 5900 - barnaheill@barnaheill.is - www.barnaheill.is
3
mailto:barnaheill@barnaheill.is
http://www.barnaheill.is