Nefndarsvið Alþingis
Velferðarnefnd
Austurstræti 8 - 1 0
150 Reykjavík
Reykjavík 11. janúar 2020
Efni: Umsögn um frumvarp til laga um breytingu á lögum um heilbrigðisþjónustu, nr. 40/2007
(þjónustustig, fagráð), 439. mál.
Sjúkraliðafélag íslands leggur til að 11. grein í núgildandi lögum um skipurit heilbrigðisstofnana taki
ekki þeim breytingum sem lagt er til. í frum varpinu er lagt til að 11. greinin falli brott. Ef það gengur
eftir þarf ráðherra ekki að staðfesta skipurit heilbrigðisstofnana.
Mikilvægt er að tryggja heildaryfirsýn á stjórnskipulagi heilbrigðisstofnana. í því sambandi er á það
bent að skipurit er myndræn fram setning á skipulagi þar sem fram kemur samhæfing og
verkaskipting milli starfseininga. Skipurit hefur þann tilgang að einfalda og skýra raunveruleikann.
Skipulag snýst um tengsl, samskipti og athafnir einstaklinga innan sem utan stofnunarinnar og
hvernig störf, deildir og verksvið eru mynduð til að stofnunin komi markmiðum sínum í framkvæmd.
Athafnir og samskipti eru samhæfð og þeim beint í ákveðinn farveg í gegnum uppbyggingu skipurits
auk þess sem stjórnendur stjórna og hafa eftirlit með þeim. Starfsemi stofnana og fyrirtækja má
skipta í eftirfarandi fimm grundvallarverkþætti; samskipti við ólíka aðila í umhverfinu, kerfisbundið
viðhald tækja og starfsfólks, framleiðsla á vörum og þjónustu, aðlögun og þróun og loks stjórnun
Með skipuriti er verið að festa í form ákveðið fyrirkomulag aðgerða og vinnuferla um leið og
boðleiðir og helstu tengsl milli manna og deilda eru skilgreind. Á sama tíma er tekin afstaða til þess
hvers konar samræmingarkerfi eða form gerð skuli byggt á. í stjórnskipulagi er ákveðið hvaða
valdbrautir og formleg samskipti skuli vera milli starfsfólks, þar á meðal stjórnunarþrep og
stjórnunarspönn; hvaða starfsfólk skuli tilheyra hvaða deildum; hvaða deildaskipting skuli vera og
hvaða kerfi skuli stuðst við til upplýsingavinnslu og boðmiðlunar í þeim tilgangi að tryggja árangursrík
samskipti og samræmingu í starfseminni.
Hönnun skipurits er ætlað að tryggja skilvirka boðmiðlun, samhæfingu og samþættingu og stuðla að
því að stjórnendur og starfsfólk hafi sem bestar upplýsingar á hverjum tíma, að tryggja nægilegt
upplýsingastreymi, bæði lóðrétt og lárétt, til að stofnunin geti rækt hlutverk sitt.
Að mati Sjúkraliðafélags íslands er mikilvægt að tryggja vandaða stjórnsýslu. Með staðfestingu
ráðherra á skipuritum heilbrigðisstofnana er unnt að tryggja betri yfirsýn á stjórnskipulagi þeirra.
Sjúkraliðafélag íslands tekur undir breytingartillögu 13. greinar um fargráð og telur það afar
mikilvægt að allar starfandi starfsstéttir á viðkom andi heilbrigðisstofnun eigi formlega aðkomu að
fagráði.
í núgildandi lögum um fagráð er ekki gert ráð fyrir aðkomu sjúkraliða í hjúkrunarráði. Sjónarmið og
áherslur þeirra fá því ekki sambærilega áheyrn og aðrarfagstéttir. Sjúkraliðar hafa ítrekað óskað eftir
form legri aðkomu að hjúkrunarráði til að tryggja jafnræði og koma í veg fyrir mismunun vegna stöðu
starfsmanna sem vinna við hjúkrun þegar sambærileg mál eiga að fá sambærilega úrlausn. Beiðni
sjúkraliða hefur því m iðurekki fengið jákvæ ðar viðtökur frá hjúkrunarráði.
Hjúkrunarráð hefur margsinnis komið fram á sam félagsm iðlum, lagt fram ályktanir og fengið áheyrn
fjölmiðla um ým is málefni hjúkrunarfræðinga og Ijósmæðra. Allt frá árinu 2007 og jafnvel fyrr, hefur
m argsinnis verið á það bent í fjölmiðlum að skortur sé á hjúkrunarfræðingum og að slíkur skortur
ógni öryggi sjúklinga og hjúkrunarþjónustu. í þessu sambandi er ástæða til að benda á að sjúkraliðar
sinna almennum og sérhæfðum umönnunar- og hjúkrunarstörfum sem þeir hafa menntun og faglega
færni til. í starfsstétt sjúkraliða liggur haldgóð þekking sem m.a. styrkir markvissa umræðu um
samvinnu fagstétta og mönnun hjúkrunar. Það er því afar mikilvægt að tryggja sjúkraliðum
formlegan vettvang til að koma sjónarmiðum sínum á framfæri.
Sjúkraliðafélag íslands er tilbúið að koma fyrir Velferðarnefnd Alþingis og ræða sjónarmið sín ef eftir
því er óskað.
Virðinga rfyllst,
Sandra B. Franks, form aður Sjúkraliðafélags íslands