Umsögn um 329. mál á 150. löggjafarþingi
Nefndasvið Alþingis
Austurstræti 8-10
150 Reykjavík
H agsm unasam tök
Heimilanna
13. febrúar 2020
Efni: Umsögn Hagsmunasamtaka heimilanna um 329. mál á 150. löggjafarþingi
Menntasjóður námsmanna
Hagsmunasamtök heimilanna komu á framfæri umsögn við mál þetta í samráðsgátt og lögðu einkum
áherslu á að fella yrði þáverandi 27. gr. frumvarpsins brott. Ekkert hefur verið komið til móts við þær
athugasemdir því sömu efnisákvæði koma nú fram í 26. gr. frumvarps þessa.
Með 2. mgr. 26. gr. frumvarpsins er lagt til að kröfur vegna námslána verði undanþegnar ákvæðum
laga um gjaldþrotaskipti um lengd fyrningarfrests og sérreglum þeirra um fyrningarslit. Sú fyrirætlan
brýtur í bága við meginreglu skuldaskilaréttar um jafnræði kröfuhafa auk þess að fela í sér mismunun
á milli skuldara eftir tegund skulda, svo sem vegna námslána eða húsnæðisskulda. Er því vandséð að
frumvarpsákvæðið samræmist jafnræðisreglu 65. gr. stjórnarskrárinnar.
Tveggja ára fyrningarregla 165. gr. laga um gjaldþrotaskipti var sett árið 2010 í kjölfar bankahrunsins
og hefur reynst mikilvæg réttarbót, en gjaldþrot er stundum eina leiðin sem einstaklingar hafa út úr
óviðráðanlegum skuldavanda. Með frumvarpsákvæðinu er vegið að þessu úrræði og slík breyting
myndi grafa verulega undan réttarstöðu skuldara. LÍN er í raun eini kröfuhafinn sem hefur ekki viljað
una slíkri fyrningu og hefur höfðað fjölda dómsmála til að slíta henni, en tapað þeim öllum. Í dómum
Hæstaréttar Íslands í umræddum málum var því hafnað að LÍN hefði sérstaka hagsmuni umfram aðra
kröfuhafa af því að kröfur sínar fyrndust ekki samkvæmt ákvæðinu. Ákvæði 26. gr. frumvarpsins fer
þvert gegn þessari skýru niðurstöðu Hæstaréttar Íslands.
Hagsmunasamtök heimilanna krefjast þess því eindregið að 26. gr. frumvarpsins verði felld brott
og leggjast að öðrum kosti alfarið gegn núverandi frumvarpi óbreyttu.
Að öðru leyti er vísað til athugasemda í fyrri umsögn samtakanna við undanfarandi drög að frumvarpi
í samráðsgátt, mál nr. S-180/2019, einkum varðandi vaxtakjör og innheimtu námslána.
- o -
Virðingarfyllst,
f.h. Hagsmunasamtaka heimilanna,
Ásthildur Lóa Þórsdóttir, formadur@heimilin.is Guðmundur Ásgeirsson, erindreki@heimilin.is
Hagsmunasamtök heimilanna • Ármúla 5 • 108 Reykjavík • kt. 520209-2120 • heimilin@heimilin.is • www.heimilin.is
http://www.althingi.is/
http://www.heimilin.is/
https://www.althingi.is/thingstorf/thingmalalistar-eftir-thingum/ferill/?ltg=150&mnr=329
https://www.althingi.is/lagas/149b/1991021.html%23G165
https://samradsgatt.island.is/oll-mal/$Cases/Details/?id=1439&uid=59845041-69b9-e911-9454-005056850474
https://samradsgatt.island.is/oll-mal/$Cases/Details/?id=1439&uid=59845041-69b9-e911-9454-005056850474
http://www.heimilin.is/
mailto:formadur@heimilin.is
mailto:erindreki@heimilin.is
mailto:heimilin@heimilin.is
http://www.heimilin.is