Landbúnaður á nORÐURLANDI VESTRA
/nu
Norðurlandi vestra, 14. febrúar 2020
Umhverfis- og samgöngunefnd Alþingis
Sent rafrænt á nefndasvid@althingi.is
Efni: Umsögn stjórnar Samtaka sveitarfélaga á Norðurlandi vestra (SSNV) um tillögu til
þingsályktunar umTröllaskagagöng milli Skagafjarðar og Eyjafjarðar.
Stjórn SSNV fagnar framlagðri þingsályktunartillögu um að ráðist verði í rannsóknir,
frumhönnum og mat á hagkvæmni á gerð jarðganga á Tröllaskaga. Tekur hún heilshugar undir
þau sjónarmið sem fram koma í greinargerðinni um möguleg áhrif framkvæmdarinnar bæði á
Norðurlandi vestra sem og á Eyjafjarðarsvæðið. Mikilvægt er að kanna þessi áhrif til hlítar til
að leggja megi raunhæft mat á hagkvæmni og samfélagsleg áhrif jarðganganna.
Í greinargerð með tillögunni er vísað til Samantektar um samgöngumál, áherslur og
forgangsröðun verkefna á Norðurlandi vestra frá árinu 2017. Stjórn SSNV vill jafnframt vísa
til Samgöngu- og innviðaáætlunar Norðurlands vestra frá árinu 2019 þar sem sveitarfélögin 7
á starfssvæði samtakanna sameinast um forgangsröðun nauðsynlegra samgönguverkefna. Í
kafla 4.3.3 (bls. 72) er fjallað um jarðgangaframkvæmdir. 1 Þar segir:
Í stefnumótandi byggðáætlun fyrir árin 2018-2024 er í kaflanum um framtíðarsýn og
viðfangsefni lögð áhersla á að: „I öllum landshlutum verði blómlegar byggðir og öflugir
byggðakjarnar þar sem stuðlað verði að bættum lífskjörum landsmanna með sem jöfnustu
aðgengi að grunnþjónustu og atvinnutækifærum óháð efnahag og búsetu. Grunnþjónusta
verði veitt sem mest í nærsamfélagi.'' Í kaflanum um aðgengi að þjónustu er hnykkt áþessu
þegar sagt er að „aðgengi landsmanna að grunnþjónustu verði jafnað''. I kaflanum um
tækifæri til atvinnu er fjallað um öruggar samgöngur á grundvelli vinnu- og
þjónustusóknarsvæða og stækkunar þeirra. Göng í gegnum Tröllaskaga myndu svo ekki er
um villst stækka vinnusóknarsvæði Eyjafjarðar og Skagafjarðar og bæta aðgengi íbúa á
Norðurlandi vestra að grunnþjónustu.
Fjallvegurinn um Öxnadalsheiði getur verið verulegur farartálmi yfir vetrarmánuðina.
Það þarf varla að tíundaþá kosti sem þessi göng hefðu íför með sér fyrir öruggara aðgengi
íbúa Norðurlands vestra að heilbrigðisþjónustu. Í úttekt á heilbrigðisþjónustu á
Norðurlandi vestra kemur fram mikill aðstöðumunur íbúa landshlutans með tilliti til
aðgengis að sérhæfðu sjúkrahúsi með skurðstofu og fæðingarþjónustu samanborið við
aðra landshluta. Nánast enginn íbúi á Norðurlandi vestra er í minna en klukkustundar
fjarlægð frá sérhæfðu sjúkrahúsi með sólarhrings aðgang að skurðstofu. Annarsstaðar á
1 Sjá áætlunina hér
SAMTÖK SVEITARFÉLAGA Á NORÐURLANDI VESTRA
Höfðabraut 6, 530 Hvammstanga
S. 455 2510
ssnv@ssnv.is
mailto:nefndasvid@althingi.is
http://www.ssnv.is/static/files/Mappa/SSNV/skyrslur/samgongu-og-innvidaaaetlun-nordurlands-vestra-juni-2019-prent.pdf
mailto:ssnv@ssnv.is
landinu er hlutfallið á bilinu 50-100%2. Öryggi íbúa á Norðurlandi vestra myndiþví aukast
til mikilla muna, auk þess sem samkeppnishæfni landshlutans, með tilliti til vals ungs fólks
á stað til búsetu, myndi batna stórlega þar sem ungt fó lk vill síður búa þar sem langt er í
fæðingarþjónustu.
Að síðustu er vert að nefna að í þeim veðraham sem ítrekað hefur gengið yfir landshlutann á
þessum vetri hafa allar leiðir inn og út úr landshlutanum ítrekað verið lokaðar og í einhverjum
tilfellum um nokkurra daga skeið. Slíkt stefnir íbúum landshlutans í mikla hættu ef upp koma
bráðatilvik sem ekki er hægt að bregðast við heima í héraði. Göng um Tröllaskaga myndu
gjörbreyta þeirri stöðu.
Framangreint sýnir mikilvægi þessarar athugunar svo ekki verði um villst.
Stjórn SSNV leggur mikla áherslu á að farið verði í nauðsynlegar rannsóknir,
frumhönnun og mat á hagkvæmni á gerð jarðganga á Tröllaskaga.
Stjórn SSNV áskilur sér rétt til að gera umsagnir um málið á seinni stigum og er jafnframt
tilbúin til samtals við umhverfis- og samgöngunefnd um innihald umsagnarinnar og
samgöngumál á Norðurlandi vestra almennt.
F. h. Samtaka sveitarfélaga á Norðurlandi vestra,
Unnur Valborg Hilmarsdóttir,
framkvæmdastj óri.
Hjálagt: Samgöngu- og innviðaáætlun Norðurlands vestra og Úttekt á helstu þáttum
heilbrigðistþjónust á Norðurlandi vestra.
2 Sjá skýrsluna hér.
SAMTÖK SVEITARFÉLAGA Á NORÐURLANDI VESTRA
Höfðabraut 6, 530 Hvammstanga
S. 455 2510
ssnv@ssnv.is
http://www.ssnv.is/static/files/Mappa/SSNV/skyrslur/ssnv_skyrsla_heilbrigdis.pdf
mailto:ssnv@ssnv.is