Hér komi titill
Alþýðusamband íslands
Alþingi
Nefndasvið Austurstræti 8-10
150 REYKJAVÍK
Reykjavík 7.11.2019
Tilvísun: 201909-0006
Efni: Umsögn um tillögu til þingsályktunar um staðgreiðslu við innborgun í lífeyrissjóð,
25. mál.
Alþýðusamband Islands hefur fengið til umsagnar tillögu til þingsályktunar um staðgreiðslu
við innborgun í lífeyrissjóð, 25. mál.
Alþýðusambandið er alfarið mótfallið hugmyndum um að skattleggja iðgjald til
lífeyrissjóðanna við inngreiðslu. Breytingin hefði í för með sér að í stað þess að greiða skatt
af lífeyristekjum sem greiddar eru út úr lífeyrissjóðunum yrði iðgjald í sjóðina skattlagt við
inngreiðslu. Með slíkri breytingu fengju sjóðirnir aldrei þann hluta iðgjaldsins til ávöxtunar til
að byggja upp framtíðarlífeyrisréttindi sem hefði víðtæk áhrif á lífeyriskerfið, lífeyrisréttindi
einstaklinga sem og tekjur ríkissjóðs og getu til að standa undir opinberri þjónustu til
framtíðar.
Með skattlagningu á inngreiðslur í lífeyrissjóð er skattbyrði flutt á milli kynslóða og vikið frá
þeirri meginhugsun lífeyriskerfisins að hver kynslóð standi undir eigin lífeyri og hluta þeirrar
þjónustu sem hún nýtur. Breytingin hefði þannig í för með sér að í reynd væri þeim hluta
lífeyrissparnaðarins sem nemur sköttum af iðgjöldum breytt úr sjóðssöfnun í
gegnumstreymiskerfi. Með hraðri breytingu á aldurssamsetningu þjóða liggur styrkleiki
íslenska lífeyriskerfisins í samanburði við aðrar þjóðir ekki síst í því hversu stór hluti
lífeyriskerfisins er fjármagnaður í söfnunarsjóðum. Breyting í átt að auknu gegnumstreymi
væri því veruleg afturför.
Ef inngreiðslur í lífeyrissjóði eru skattlagðar í dag munu lífeyrisþegar framtíðarinnar að
óbreyttu ekki skila skatttekjum í ríkissjóð. Það þýðir að þeir sem verða á vinnualdri eftir 20-
40 ár munu þurfa að standa undir kostnaði við þjónustu sífellt stækkandi hóps ellilífeyrisþega
með hærri skattbyrði sem nemur þeim skattgreiðslum sem verða teknar út núna.
Skattlagning inngreiðslna í lífeyrissjóði mun skerða lífeyrisréttindi úr lífeyrissjóðunum
verulega þar sem lægra hlutfall iðgjaldanna er ávaxtað hjá lífeyrissjóðunum. Það mun aftur
leiða til aukinna framtíðarútgjalda í almannatryggingakerfinu þar sem lífeyriskerfið byggir á
samspili þessara kerfa. Almannatryggingakerfið er ólíkt sjóðsöfnunarkerfinu
A L Þ Ý Ð U S A M B A N D f S L A N D S • G U D R Ú N A R T Ú N I 1 • 1 0 5 R E Y K J A V l K • S f MI : 5 3 5 S 6 0 0 • F AX : S 3 S 5 6 0 1 • A S I ® A S I . I S • W W W . A S I . I S
http://WWW.ASI.IS
Alþýðusamband íslands
gegnumstreymiskerfi sem fjármagnað er með skatttekjum á hverjum tíma. Aukin
framtíðarútgjöld í almannatryggingakerfinu munu því einnig þyngja skattbyrði komandi
kynslóða.
Fjöldi fólks á vinnualdri á hvern lífeyrisþega fer ört fækkandi. Í dag eru um sex vinnandi á
hvern eftirlaunaþega en eftir 25 ár má áætla að hlutfallið verði einn á móti þremur.
Núverandi fyrirkomulag tryggir að lífeyrisþegar greiða skatt af sínum eftirlaunum og leggja
þannig sitt af mörkum til að fjármagna t.a.m. heilbrigðis- og velferðarkerfið. Verði hins vegar
búið að taka þennan skatt við inngreiðslu mun vinnandi fólk framtíðarinnar þurfa að bera
mun þyngir skattbyrði en ella til að standa undir rekstri ríkissjóðs eða að skerða verður
þjónustu verulega.
Miðað við forsendur í greinagerð tillögunnar má ætla að lagt sé til að skattlagning iðgjalda
verði utan persónuafsláttar. Það þýðir að líkindum að skattbyrði lægri
lífeyrisgreiðslna/iðgjalda hækkar mest en skattur hjá þeim sem hafa háan lífeyrir lækkar frá
því sem nú er. Slíkt gengur alfarið gegn hugmyndum um jöfnunarhlutverk skattkerfisins.
Virðingarfyllst,
Henný Hinz
hagfræðingur ASÍ
2
A L Þ Ý Ð U S A M B A N D Í S L A N D S • G U Ð R O N A R T Ú N I 1 • 1 0 5 R E Y K J A V Í K • S f MI : 5 3 5 S 6 0 0 • F AX : 5 3 5 S 6 0 1 • A S I f f A S l . I S • W W W . A S I . I S
http://WWW.ASI.IS