Alþjóðastraumar
Alþingi
Velferðarnefnd
Kirkjustræti
150 Reykjavík
Reykjavík 5. nóvember 2019
Efni: Umsögn Núll Prósent hreyfingarinnar um „ Frumvarp til laga um breytingu á lögum um ávana- og fíkniefni, nr. 65/1974
(varsla). 150. löggjafarþing 2019-2020. Þingskjal 23 — 23. mál.“[1]
Núll Prósent hreyfingin leggst eindregið gegn þessu frumvarpi.
Það er ámælisvert þegar fjallað er um vímuefnamál í nefndum Alþingis og ekki kallað eftir umsögnum frá frjálsum félagasamtökum
sem vinna í forvörnum. Núll Prósent hreyfingin vinnur mikið með almenningi í grasrótarstarfi, þar kemur fram mikil andúð
samfélagsins á frumvarpinu. Frumvarp þetta er í algerri mótsögn við heilbrigðisstefnu þessarar sem og fyrri ríkisstjórna.[2] [3]
Ísland er aðili að Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna og ber stjórnvöldum að gæta hagsmuna barna og ungmenna umfram aðra
hagsmuni.[4] Ísland er aðili að sjálfbærnimarkmiðum Sameinuðu þjóðanna. [5] Ljóst er að neysla hefur neikvæð áhrif og hindrar
Heimsmarkmiðin. Þetta frumvarp, sem yrði til þess að ýta undir neyslu, er í hrópandi ósamræmi við gildandi samþykktir þar um.
Með þessu frumvarpi er opnuð leið vímuefnasala til að misnota frekar börn og ungmenni til sölu og dreifingar á vímuefnum. Börn og
ungmenni eiga að vera laus undan slíkum þrýstingi.
Núll Prósent hreyfingin er hluti af stærstu forvarnasamtökum heims. Meirihluti íbúa heimsins notar ekki áfengi, kannabis eða önnur
vímuefni. Yfir 62% heimsbyggðarinnar notar ekki áfengi og er það markmið Núll prósent hreyfingarinnar að draga sem mest úr
neikvæðum afleiðingum neyslu áfengis og annarra vímuefna. Við teljum að áfengis og vímuvarnastefnan á hverjum tíma eigi að þjóna
heildarhagsmunum samfélagsins og byggja á traustum rannsóknum. Áfengismál og önnur vímuefnamál eru veigamikill málaflokkur
og mikið í húfi að stefnumörkun sem þau varðar, séu byggð á niðurstöðum rannsókna og forðast ber stefnumótun sem byggist á
einföldun, vanþekkingu og úrræðum sem ekki skila árangri eða vinna gegn heilsu einstaklinga og samfélags. Þess vegna á
almenningur rétt á að stefna um áfengi og önnur vímuefni sé vel ígrunduð, unnin af vandvirkni og farið varlega í breytingar á aðgengi.
Áfengis og vímuefnastefna okkar er sterk og horfa mörg ríki heims til hennar sem góðrar fyrirmyndar. Ef vímuefnasölum tekst að
veikja hana á Íslandi mun hann nota það til að veikja forvarnir í öðrum löndum. Núll Prósent hreyfingin hefur frá stofnun unnið að
markmiðum sem eru nú Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna og telur að stysta leiðin til að ná þeim sé að draga úr neyslu áfengis og
annara vímuefna.
Fyrir hönd Núll Prósent hreyfingarinnar
Ástrós Ósk Karlsdóttir
[1] h ttp s://w w w .a lth in g i.is /a ltex t/ 150 /s/0023 .h tm l
[2] https://www.velferdarraduneyti.is/media/rit-og-skyrslur-2014/Stefna-i-afengis--og-vimuvornum-desember-2013.pdf
[3] https://www.stjornarradid.is/lisalib/getfile.aspx?itemid=a5aa63d9-d5b4-11e7-9422-005056bc530c
[4] https://barnasattmali. is/
[5] https://www.unric.org/is/component/content/article/62-januar-2015/26384-17-sjalfbaer-trounarmarkmie
https://www.althingi.is/altext/150/s/0023.html
https://www.velferdarraduneyti.is/media/rit-og-skyrslur-2014/Stefna-i-afengis--og-vimuvornum-desember-2013.pdf
https://www.stjornarradid.is/lisalib/getfile.aspx?itemid=a5aa63d9-d5b4-11e7-9422-005056bc530c
https://barnasattmali.is/
https://www.unric.org/is/component/content/article/62-januar-2015/26384-17-sjalfbaer-trounarmarkmie