III UMHVERFIS
STOFNUN
Alþingi - Atvinnuveganefnd
Kirkjustræti
150 Reykjavík
Reykjavík 16. apríl 2019
UST201903-133/A.B.G.
04.03
Efni: Frumvarp til laga um breytingu á ýmsum lagaákvæðum sem tengjast fiskeldi
(áhættumat erfðablöndunar, úthlutun eldissvæða, stjómvaldssektir o.fl. Þingskjal 1060 -
647. mál. - viðbótarumsögn
Umhverfisstofnun sendi umsögn til atvinnuveganefndar þann 1. apríl sl. um frumvarp til
laga um breytingu á ýmsum lagaákvæðum sem tengjast fiskeldi. A fundi
Umhverfisstofnunar og atvinnuveganefndar Alþingis sem haldinn var 21.mars sl. komu
fram spumingar nefndarinnar, er vörðuðu lög um stjóm vatnamála, nánar tiltekið flokkun
vatnshlota eftir vistfræðilegu ástandi og útskýringar á litakóða sem sýnir tiltekið ástand
vatns. Ákveðið var á fundinum að Umhverfisstofnun myndi senda nefndinni skýringar á
þessum atriðum í umsögn sinnar til nefndarinnar. í umsögninni frá 1. apríl sl. var fjallað
um mikilvægi þess að við skiptingu í eldissvæði þurfi að gæta þess að samræmi sé á milli
ákvörðunar eldissvæða og fyrirkomulags í lögum nr. 36/2011 um stjóm vatnamála. I
tengslum við fýrirhugaða gjaldtöku kemur einnig fram að í starfsleyfum sé hafður sá
vamagli að stofnunin getur takmarkað útsetningu seiða eða umfang eldis í samræmi við
umhverfisaðstæður hverju sinni þrátt fýrir leyfilegt umfang í starfsleyfum.
Umhverfisstofnun sendir hér viðbótarumsögn til að skýra ofangreind atriði er varða lög
um stjóm vatnamála.
Markmið laga nr. 36/2011 um stjóm vatnamála er að vemda vatn og vistkerfi þess, hindra
rýrnun vatnsgæða og bæta ástand vatnavistkerfa til að vatn njóti heildstæðrar vemdar.
Jafnframt er lögunum ætlar að stuðla að sjálfbærri nýtingu vatns og langtímavemd.
Umhverfisstofnun ber ábyrgð á innleiðingu laganna.
Samkvæmt lögunum skal flokka vatn í vatnshlot og gerðir vatnshlota og meta þau. Matið
skal byggjast á gæðaþáttum (líffræðilegum, vatnsformfræðilegum, efna og
eðlisefnafræðilegum) og skal skilgreina umhverfismarkmið fyrir gerðir vatnshlota.
Suðurlandsbraut 24 + 3 5 4 591 2 0 0 0
108 Reykjavík www.ust.is
lceland
http://www.ust.is
111 UMHVERFIS
STOFNUN
Fagstofnanir ríkisins ásamt Umhverfisstofnun vinna nú að því að skilgreina þessa þætti
íyrir allt yfírborðs- og grunnvatn á Islandi.
Fyrir strandsjó hefur Umhverfisstofnun samþykkt, að undangengnum tillögum
Hafrannsóknastofnunar að vakta skuli eftirfarandi gæðaþætti í strandsjó; Blaðgrænu a,
hryggleysingja á mjúkum botni, botnþörunga, sjóndýpi, hitastig, styrk súrefnis, seltu og
nœringarskilyrði (köfnunarefni, fosfór og kísil). Samið hefur verið við
Hafrannsóknastofnun um að stofnunin geri tillögu að vistfræðilegri ástandsflokkun þeirra
gæðaþátta sem ákveðnir hafa verið sem lýsa ástandi í strandsjávarhlotum hverrar gerðar.
Lögð er áhersla á að finna fyrst mörk á milli góðs ástands og ekki viðunandi ástands.
í framhaldi af því skal fmna mörk milli mjög góðs og góðs ástands.
Hafrannsóknastofnun skal skil þessum tillögum til Umhverfisstofnunar ekki seinna en
1.6.2020. Umhverfisstofnun vinnur einnig að uppsetningu upplýsingakerfis í tengslum
við stjóm vatnamála. Þar verða öll vatnshlot sýnd landfræðilega auk þess sem þar koma
fram upplýsingar um ástand þess merkt með litakóða.
Vöktunarniðurstöður verða skráðar inn í skráningarkerfi sem umbreytir niðurstöðunum í
litakóða eftir því hvemig vistfræðilegt ástand þeirra er. Hér að neðan er hægt að sjá
litmerkinguna sem lýsir ástandi hvers vatnshlots fyrir sig.
Grænt Gott ástand
Gott
vistfrxóiicgt
dstand
Gult
Ekkt
vióunandi Aóttcróa þörf
Appclsinugult Slakt Aógcróa þörf
V.H. \s jé íf
Suðurlandsbraut 24 +354 591 2 0 0 0
108 Reykjavík www.ust.is
lceland
http://www.ust.is
í III UMHVERFIS
STOFNUN
Ef um er að ræða að vöktun fiskeldisfyrirtækja sýni fram á að eldið sé að valda því að
vatnshlotið þar sem kvíamar em staðsettar fari úr góðu vistfræðilegu ástandi og niður í
ekki viðunandi, er ljóst að aðgerða er þörf til að ná afiur góðu vistfræðilegu ástandi. í
nýrri starfsleyfum útgefnum af Umhverfisstofnun eru nú ákvæði um að rekstraraðila beri
að sjá til þess að vatnsgæðum í viðtaka hraki ekki vegna fiskeldis, og um endurskoðun
starfsleyfis ef vöktun leiði í ljós að umhverfismarkmið sem sett hafa verið fýrir umrætt
vatnshlot náist ekki og skal endurskoðun miða að því að markmiðunum verði náð.
Umhverfisstofnun vonar að þessar viðbótarupplýsingar varpi frekara ljósi á þau tengsl
sem eru á milli útgáfu starfsleyfa og eftirlits með þeim fyrir fiskeldi á tilteknum
eldissvæðum og heimild stofhunarinnar til að takmarka umfang starfsemi ef ástand
vatnshlota kallar á slíkar aðgerðir.
Virðingarfyllst
Agnar Bragi Bragason
Teymisstjóri
Suðurlandsbraut 24 + 3 5 4 591 2 0 0 0
108 Reykjavík ww w.ust.is
lceland
Aðalbjörg B Guttormsdóttir
Verkefnisstjóri
http://www.ust.is